بررسی طیف سیاسی افرادی که از پیش‌نویس چین و روسیه و فعال شدن مکانیسم ماشه خوشحال شدند، نشان از تعلق فکری آنان به گروه‌های تندرو و حلقه سعید جلیلی حکایت دارد.
به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، بازار تندروی همچنان داغ است و در این آشفتگی بازار، تندروها از هیچ تلاشی برای پیشبرد اهدافشان دریغ نمی‌کنند. خودسر، تندرو، افراطی یا دلواپس؛ اسمشان را هر چیزی می‌توان گذاشت اما هدف یکی است؛ دو قطبی‌سازی و دوگانه‌سازی که اظهار نظر را برای هر کسی سخت می‌کند و به هر وسیله‌ای چنگ می‌زنند تا به مقصود خودشان برسند.
در حالی که جامعه خود را برای فعال‌سازی اسنپ‌بک آماده کرده و شمارش معکوس برای بازگشت تحریم‌ها آغاز شده است، در سوی دیگر میدان، تندروها و افراطیون جشن پیروزی به راه انداختند و خوشحالی خود را از فعال شدن مکانیسم ماشه در تریبون‌های خود عیان کردند. گویی برای آن ها هر موضوعی در راستای فشار بر دولت پزشکیان فارغ از عواقب آن برای مردم و کشور مایه خوشحالی و پیروزی است.
پیش‌نویسی که تصویب نشد؛ افراطیون جشن گرفتند
نگاه‌ها به سمت شهر نیویورک و به مقر سازمان ملل چرخیده است، جایی که امروز (۵ مهرماه) فرمان بازگشت تحریم‌ها و فعال شدن مکانیسم ماشه را علیه ایران صادر می‌کند و تلاش‌های دیپلماتیک عباس عراقچی و مسعود پزشکیان در این شهر نتوانست سدی برای تصمیم آمریکا و تروئیکای اروپا علیه تهران باشد. اما آنچه در این میان حائز اهمیت است، خوشحالی برخی از سیاسیون و نمایندگان از فعال شدن اسنپ‌بک در اظهارات و واکنش های آن ها به رد پیش نویس قطعنامه پیشنهادی چین و روسیه مشهود است.
در واقع، در مقابل هشدارهایی که سیاسیون، کارشناسان و دیپلمات‌ها درباره فعال شدن اسنپ‌بک بیان می‌کنند و آن را مصداق پایان دیپلماسی می‌دانند، افرادی هستند که از این ماجرا به نفع انتقام‌گیری‌های سیاسی خود استفاده می‌کنند. افرادی که در طی ۱۰ سالی که از انعقاد برجام گذشت، هر چه در چنته داشتند را در جهت تخریب این معاهده به کار برده و منعقدان آن را به خیانت و اعدام تهدید کردند. حال فعال شدن مکانیسم ماشه و به پایان رسیدن برجام، فضا را برای ظهور و بروز آنان بیشتر فراهم کرده است و اسنپ‌بک تبدیل به ابزاری برای انتقام‌های سیاسی این گروه شده است. به بیان دیگر، تندروها که سال‌هاست از حسن روحانی و محمدجواد ظریف به دلیل نقش آن ها در پیگیری و انعقاد برجام کینه به دل دارند، از این فرصت به نفع منافع خود و تسویه‌حساب‌های شخصی استفاده می‌کنند تا هم با رقبای قدیمی تسویه حساب کنند و هم تلافی شکست انتخاباتی سال گذشته را انجام داده باشند.
بررسی طیف سیاسی افرادی که از پیش‌نویس چین و روسیه و فعال شدن مکانیسم ماشه خوشحال شدند، نشان از تعلق فکری آنان به طیف اقلیتی از اصولگرایان و حلقه سعید جلیلی حکایت دارد. خاصه آنکه او خودش چراغ اولین حمله را به برجام روشن کرد و نخستین ساعات امروز بعد از قطعی شدن بازگشت تحریم ها در توئیتی نوشت: «خسارت محض، ۱۰ سال گذشت...»
امیرحسین ثابتی، مشاور جلیلی و نماینده تهران در مجلس، هم برجام را توافقی استعماری و یک‌طرفه خواند که ده سال عمر یک ملت را تلف کرده و زیرساخت‌های اتمی ایران را محدود نموده است.
وی حتی به وزارت امور خارجه هشدار داد و در کانال تلگرامی خود نوشت: «جالب آنکه دولت با امتیازات پیاپی و توافق‌های یک‌طرفه با آژانس درصدد بود تا تمام کشورهای عضو شورای امنیت رای مثبت دهند اما در نهایت، جدای از آمریکا و انگلیس و فرانسه که رای منفی‌شان مشخص بود، دستگاه دیپلماسی کشورمان حتی نتوانست سیرالئون، اسلوونی، دانمارک، پاناما، سومالی و یونان را نیز با خود همراه کند و این کشورها نیز رای‌شان منفی بود. وزارت خارجه نیازمند یک تغییر رویکرد اساسی است وگرنه هیچ چیز بهتر نخواهد شد...»
حمید رسایی هم خود و همفکرانش را مالک اشتر در لشکر علی بن ابی‌طالب (ع) دانست. او در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «در لشکر علی بن ابی‌طالب (ع) هم اشعث کندی بود هم مالک اشتر. اشعث تمام تلاشش را کرد تا حکمیت پذیرفته شود و مالک تمام تلاشش را کرد تا حکمیت تحمیل نشود. ده سال از روزی که برجام را تحمیل کردند گذشت و به تعبیری دیشب با اعمال مکانیسم ماشه، عملاً دفن شد. وقت آن است که هر کس به نقشی که در این ده سال داشته نگاه کند. آیا مثل اشعث کندی برای تحمیل برجام و مذاکرات بی‌حاصل با آمریکا تلاش کرده یا مثل مالک هر چه داشت به میدان آورد تا جلوی تحمیل این خسارت محض را بگیرد.»
میثم مطیعی، مداح معروف نیز با هشتگ مکانیسم ماشه، شعری را توئیت کرد که به این شرح است:
«ذوق بیهوده ز برجام خطا بود خطا
تکیه بر عهد عمو سام خطا بود خطا
عهد با دزد سر گردنه بستیم ای دوست
بارها عهد شکست و نشکستیم ای دوست»
محسن زنگنه، نماینده تربت حیدریه در مجلس نیز درخواست کرد تا روز ۲۸ سپتامبر (۶ مهر) به روز ملی «قطع کامل امید از آمریکا و غرب» تبدیل شود.
محمود نبویان هم با هشتگ عبرت بگیریم در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «همان‌طور که در وسط مذاکره، رژیم صهیونیستی و آمریکا به ملت ایران حمله نظامی کردند، اکنون نیز در وسط مذاکره، مکانیسم ظالمانه ماشه را فعال کردند، روشن است که تنها منطق غربی ها، فشار و جنگ و جنایت و قتل عام است. و تنها راه مبارزه، قوی شدن و مقاومت است.»
تندروها بار دیگر جولان می‌دهند
هرچند که پیش از حمله اسرائیل به ایران و موضوع اسنپ بک، پیش‌بینی می‌شد که ظهور و بروز تندروها در عرصه سیاست داخلی کمرنگ خواهد شد اما تحولات اخیر ایران مهر باطلی بر این گمانه زد. به بیان دیگر، فعال شدن مکانیسم ماشه و بازگشت تحریم‌ها، نه‌تنها پایان یک فصل دیپلماتیک برای ایران محسوب می‌شود، بلکه بستر مناسبی را برای ظهور و بروز تندروها و بهره‌برداری‌های سیاسی آنان فراهم کرده است. این وضعیت، تنش‌ها را در عرصه سیاست داخلی تشدید کرده و فضای دو قطبی‌سازی را بیش از پیش دامن زده است. در حالی که برخی سیاسیون و کارشناسان فعال شدن اسنپ‌بک را پایان دیپلماسی می‌دانند، گروهی دیگر با نگاهی انتقام‌جویانه، این رویداد را فرصتی برای تسویه‌حساب‌های سیاسی و افزایش فشارهای داخلی قلمداد می‌کنند.
به موازات این تنش‌ها، اقدامات و تهدیدات افراطی که ممکن است منجر به هزینه‌های سنگین برای ایران شود، نگرانی‌های جدی را در سطح سیاست‌گذاری کلان کشور به دنبال دارد. بنابراین، ضرورت دارد که با هوشیاری و اتخاذ رویکردی واقع‌گرایانه و منسجم، ضمن حفظ دیپلماسی فعال و تعاملات بین‌المللی، فضای سیاسی داخلی به سمت گفت‌وگو و وفاق ملی حرکت کند تا از تشدید تنش‌ها و هزینه‌سازی‌های غیرضروری جلوگیری شود.
در نهایت، ایران برای عبور موفق از این بحران نیازمند وحدت نظر و همکاری همه بخش‌های سیاسی و اجتماعی است تا بتواند از ظرفیت‌های خود به بهترین شکل استفاده کرده و مسیر پیشرفت و توسعه را با کمترین آسیب ممکن ادامه دهد.
۳۱۲۱۵
